Khổng Tử là là người sáng lập Nho giáo – một trong những giáo lý có ảnh hưởng mạnh mẽ và sâu sắc tới tư tưởng, văn hóa, xã hội của các quốc gia Đông Á. Trong bài viết này, hãy cùng ca dao việt hay nhất tìm hiểu những câu nói hay của Khổng Tử để hiểu hơn về những triết lý quý giá mà người đã răn dạy.
Xem thêm : 100 Câu nói hay của Tào Tháo nổi tiếng, bất hủ mọi thời đại
Khổng Tử là ai?
Khổng Tử hay Khổng Phu Tử, sinh ngày 28 tháng 9 năm 551 TCN và mất ngày 11 tháng 4 năm 479 TCN. Sinh thời, ông là chính trị gia, nhà triết học và nhà nho nổi tiếng thời Xuân Thu. Những lời dạy và triết lý của ông là nền tảng hình thành nên văn hóa Á Đông, giá trị ấy vẫn duy trì và ảnh hưởng tới khắp các quốc gia Đông Á ngày nay.
Hệ thống giáo lý mà Khổng Từ và Nho giáo để lại tập trung vào yếu tố đạo đức và giáo dục con người. Những triết lý ấy không chỉ có giá trị đối với xã hội thời bấy giờ mà còn là bài học quý giá đối với mỗi chúng ta.
Khổng Tử là triết gia nổi tiếng người Trung Quốc (Nguồn: Tiki)
Những câu nói hay của Khổng Tử thâm thúy nhất
Khổng Tử là một trong những vị thánh nhân được người người ngưỡng mộ và kính trọng. Những câu nói mà ông để lại là những bài học quý giá, hiểu thấu chúng sẽ giúp bản thân phát triển toàn diện.
Câu nói hay của Khổng Tử về bậc quân tử
Theo Khổng Tử, quân tử là một người có phẩm chất đạo đức cao thượng, sống theo quy chuẩn của đạo lý. Người quân tử là người có lòng nhân ái, khoan dung, chính trực, trung thực, dũng cảm, khiêm tốn, và biết lo nghĩ cho người khác. Dưới đây là những câu nói của Khổng Tử về bậc quân tử được lưu truyền lại:
- Kiến nghĩa bất vi, vô dũng dã.
Dịch nghĩa: Thấy việc nghĩa trước mắt mà không làm thì không phải kẻ dũng.
- Quân tử cầu chư kỷ, tiểu nhân cầu chư nhân.
Dịch nghĩa: Quân tử tìm lỗi lầm ở bản thân, tiểu nhân tìm lỗi của người khác.
- Quân tử thản đãng đãng, tiểu nhân trường thích thích.
Dịch nghĩa: Quân tử có tâm trong sáng, lỗi lạc, kẻ tiểu nhân lại so đo mà suy tính thiệt hơn.
- Quân tử dụ ư nghĩa, tiểu nhân dụ ư lợi.
Dịch nghĩa: Người quân tử hiểu rõ về nghĩa, kẻ tiểu nhân lại chỉ nhìn về lợi ích.
- Quân tử hòa nhi bất đồng, tiểu nhân đồng nhi bất hòa.
Dịch nghĩa: Người quân tử hài hòa nhưng không xuôi theo dòng đời, không hòa vào dòng chạy dơ bẩn trong khi kẻ tiểu nhân xuôi theo dòng đời mà không hòa mụ.
- Quân tử thái nhi bất kiêu, tiểu nhân kiêu nhi bất thái.
Dịch nghĩa: Quân tử an nhiên mà không hề kiêu ngạo, kẻ tiêu nhân kiêu ngạo vô cùng mà chẳng an nhiên.
- Quân tử thành nhân chi mỹ, bất thành nhân chi ác. Tiểu nhân phản thị.
Dịch nghĩa: Người quân tử gắng làm điều tốt đẹp cho người, không tác thành cái xấu, việc xấu cho người, cho đời còn kẻ tiểu nhân thì ngược lại.
- Quân tử dục nột ư ngôn, nhi mẫn ư hành.
Dịch nghĩa: Quân tử cần nói năng từ tốn, nhưng hành động phải nhanh nhạy.
- Quân tử ăn không cầu no, ở không cầu yên, hành động nhanh nhẹn – lời nói cẩn trọng, gần người có Đạo để hoàn thiện bản thân thì có thể gọi là người hiểu học.
- Quân tử sợ 3 điều: sợ mệnh trời, sợ đại nhân, sợ lời thánh nhân. Tiểu nhân không biết mệnh trời nên không sợ, kinh nhờn đại nhân, coi thường lời thánh nhân.
Những câu nói hay của Khổng Tử về cách sống
Dưới đây là tổng hợp 10 câu nói của Khổng Từ về cách sống, cách đối nhân xử thế ở đời:
- Kỷ sở bất dục, vi thi ư nhân.
Dịch nghĩa: Điều mình không muốn thì chớ làm cho người khác.
- Bất oán thiên, bất vưu nhân.
Dịch nghĩa: Khi gặp trắc trở, không oán trời đất, không trách người khác.
- Bất thiên nộ, bất nhị quá.
Dịch nghĩa: Không trút giận lên người khác, cũng không lặp lại lỗi lầm nhiều lần.
- Quá nhi bất cải, thị vị quá hĩ.
Dịch nghĩa: Sai mà không sửa, đó mới là lỗi lầm.
- Hữu tắc cải chi, vô tắc gia miễn.
Dịch nghĩa: Có sai thì sửa, không có thì càng phải cố gắng hơn.
- Nhân nhi vô tín, bất tri kỳ khả dã.
Dịch nghĩa: Người mà không có trữ tín thì sao có thể lập thân được.
- Kiến hiền tư tề yên, kiến bất hiền nhi nội tự tỉnh dã.
Dịch nghĩa: Thấy hiền nhân thì nên suy nghĩ để bằng họ, thấy người không phải hiền nhân thì tự kiểm điểm lại chính mình.
- Triệu văn Đạo, tịch tử khả hĩ.
Dịch nghĩa: Sáng nghe Đạo, tối chết cũng vui lòng, nghĩa rằng buổi sáng đã hiểu rõ được chân lý thì dù tối phải chết cùng đáng.
- Bất hoạn nhân chi bất kỷ tri, hoạn bất tri nhân dã.
Dịch nghĩa: Không sợ người ta không hiểu mình, chỉ sợ mình không hiểu người.
- Nhân nhi vô tín, bất tri kỳ hà dã.
Dịch nghĩa: Con người không có chữ tín, liệu sẽ làm nên được việc gì.
>> Xem thêm: Những câu nói hay của Tào Tháo thâm thúy, bất hủ mọi thời đại
Triết lý, tư tưởng của Khổng Tử về cách sống (Nguồn: Tiki)
Câu nói hay của Khổng Tử về thành công
Tham khảo 10 câu nói của Khổng Tử về những nguyên tắc thành công:
- Dục tốc bất đạt; kiến tiểu lợi tắc đại sự bất thành.
Dịch nghĩa: Cầu nhanh chóng thì sự không thành, tham lam lợi nhỏ thì không đạt được việc lớn.
- Tiểu bất nhẫn, tắc loạn đại mưu.
Dịch nghĩa: Làm việc nhỏ mà không nhẫn lại được thì ắt hỏng việc lớn.
- Sự nghiệp chớ mong bằng phẳng dễ đi, bởi nếu không gặp phải chông gai chí nguyện sẽ không kiên cường.
- Nhân tiễn viễn lự, tất hữu cận ưu.
Dịch nghĩa: Người không biết lo xa, ắt có ưu phiền gần cuốn lấy.
- Vinh quang lớn nhất không phải là không bao giờ vấp ngã, mà vinh quang lớn nhất là vương lên mỗi khi vấp ngã.
- Thà là một viên kim cương có khuyết điểm còn hơn một viên sỏi không khiếm khuyết.
- Giống như dòng nước, người khôn ngoan là người biết thích nghi với hoàn cảnh.
- Kẻ ngốc là kẻ khinh miệt những lời khuyên giá trị, kẻ khôn ngoan lại ôm nó vào lòng.
- Làm bất cứ việc gì đừng mong dễ thành, làm việc dễ thành thường sinh kiêu ngạo.
- Những con đường được tạo nên cho những cuộc hành trình chứ không phải điểm đến.
Những câu nói của Khổng Tử về những nguyên tắc để thành công (Nguồn: Tiki)
Tuyển tập những câu nói về tình yêu của Khổng Tử sâu sắc
Dưới đây là tổng hợp 5 câu nói về tình yêu của Khổng Tử:
- Dù đi tới nơi đâu, hãy đi với tất cả trái tim của mình!
- Mặt trời và mặt trăng chiếu sáng mọi vật mà không chút thiên vị.
- Ghét thì dễ, yêu thì khó. Mọi điều tốt đẹp đều khó đạt được; còn những điều xấu thì rất dễ mắc phải.
- Khi nhìn vào trái tim mình mà không thấy có gì sai trái thì còn gì phải lo lắng? Có gì phải sợ hãi?
- Đôi lúc chúng ta buộc phải đối diện với khổ đau, nhưng đừng để bị nhấn chìm bởi nó.
>> Xem thêm: Những câu nói hay về sự cố gắng, nỗ lực trong cuộc sống
Những câu nói sâu sắc của Khổng Tử về tình yêu (Nguồn: Tiki)
Tổng hợp câu nói của Khổng Tử về cha mẹ
Những câu nói của Khổng Tử về đạo làm con, làm tròn chữ hiếu với cha mẹ:
- Hiếu thảo là nguồn gốc của đạo đức.
- Phụ mẫu duy kỳ tật chi ưu.
Dịch nghĩa: Bổn phận của người làm con, điều đáng lo lắng nhất ấy là bệnh tật của cha mẹ mình.
- Phụ mẫu tại, bất viễn du, du tất hữu phương.
Dịch nghĩa: Khi cha mẹ còn sống thì không nên đi xa, hoặc có đi xa phương nào, cũng cần nói cho cha mẹ được biết để cha mẹ an tâm.
- Sư phụ mẫu ki gián, kiến chí bất tòng, hữu kính bất vi; lao nhi bất oán.
Dịch nghĩa: Nếu quan điểm của cha mẹ và mình có không tương đồng thì cũng không được oán giận, xúc phạm mà phải giữ trọn thái độ tôn kính, không được oán hận.
- Kim chi hiếu giả, thị vị năng dưỡng. Chí ư khuyển mã giai năng hữu dưỡng, bất kính hà dĩ biệt hồ?
Dịch nghĩa: Cứ nuôi được cha mẹ mà được coi là hiếu thảo chẳng hay đến chó, đến ngựa người ta cũng nuôi thì nếu không kính cha, kính mẹ thì có khác gì nhau.
Khổng Tử đã để lại những triết lý sâu sắc về đạo làm con (Nguồn: Tiki)
Những câu nói hay của Khổng tử về giáo dục để đời
Một trong những triết lý nổi bật của Không Tử là tư tưởng về giáo dục. Sau đây là những câu nói tâm đắc của Khổng Tử về giáo dục, bạn có thể tham khảo để phát triển bản thân:
- Học nhi thời tập chi.
Dịch nghĩa: Học lý thuyết phải đi đôi với thực hành, rèn rũa kỹ năng.
- Học nhi bất tư tắc võng, tư nhi bất học tắc đãi.
Dịch nghĩa: Học mà không suy nghĩ thì lạc lối, chỉ suy nghĩ mà không học thì vô ích mà thêm sầu.
- Ôn cố tri tân.
Dịch nghĩa: Ôn cái cũ, nghiền ngẫm cái cũ để biết cái mới.
- Học nhi bất yếm, hối nhân bất quyện.
Dịch nghĩa: Học không biết chán, dạy người không mệt.
- Tam nhân hành, tất hữu ngã sư yên. Trạch kỳ thiện giả nhi tòng chi, kỳ bất thiện giả nhi cải chi.
Dịch nghĩa: Ba người cùng đi, ắt có người làm thầy; lựa cái hay, cái tốt của người này mà học, xét cái dở của người kia mà tự sửa lại chính mình.
Khổng Tử sở hữu quan điểm, tư tưởng rõ ràng về giáo dục (Nguồn: Tiki)
Hy vọng bài viết trên của ca dao việt hay nhất đã giúp bạn đọc hiểu biết hơn về Khổng Tử và giá trị, tư tưởng trong những câu nói mà nhân vật lịch sử này để lại. Tham khảo thêm cuốn Luận ngữ để hiểu hơn về hệ thống giáo lý, tư tưởng mà Khổng Tử đã xây dựng.
0 comments:
Đăng nhận xét