Các loại nấm độc phổ biến nhất hiện nay, cực kỳ nguy hiểm

Các loại nấm độc thường gây nguy hiểm đến tính mạng con người nếu như ăn phải cho dù là số lượng ít. Nếu bạn là người thích ăn Các loại nấm thì nên dành chút thời gian để tìm hiểu đâu là các loại nấm ăn được và không ăn được nhé. Qua bài viết dưới đây, baocongnong.com sẽ hướng dẫn các bạn nhận biết 10 loại nấm độc nguy hiểm nhất.

Top 10 Các loại nấm độc cực kỳ nguy hiểm

Mặc dù là các loài nấm độ nguy hiểm nhưng nó lại rất có thể nhầm lẫn với các loại nấm ăn được vì hình dạng và màu sắc tương tự nhau. Bạn đọc hãy quan sát kỹ và đọc kỹ các thông tin để phân biệt nhé.

Nấm độc tán trắng (Amanita verna)

• Hình dạng: Mũ nấm màu trắng, bề mặt nhẵn bóng, lúc non đầu tròn hình trứng, mũ nấm đính chặt vào cuống. Toàn thân màu trắng, chân cuống phình dạng củ, bao gốc hình đài hoa.
• Thịt nấm: Bên trong màu trắng, mềm, mùi thơm dịu.
• Độc tố: Các amanitin (amatoxin), độc tính mạnh

Trong các loại nấm độc thì Nấm trắng hình nón có độc tố được xếp vào loại độc tính mạnh, khả năng gây tử vong cao. Ngay cả khi nấu sôi và kể cả sấy khô, độc tính của nấm cũng không mất đi.

Khi ăn vào, chất độc có thể làm tổn thương tế bào gan và dẫn đến hoại tử gan. Mẹ đang nuôi con cho bú nếu ăn phải nấm độc, chất độc có thể đi qua đường sữa và gây ngộ độc cho trẻ sơ sinh.

Nấm độc trắng hình nón (Amanita virosa)

• Hình dạng: Gần giống nấm độc tán trắng ở trên, mũ nấm lúc non đầu tròn hình trứng, mép khum đính chặt vào cuống. Toàn thân màu trắng, cuống nấm có vòng dạng màng, gần sát mũ. Chân cuống phình như củ, bao gốc hình đài hoa.
• Thịt nấm: Bên trong màu trắng ,mềm, mùi thơm dịu.
• Độc tố: Các amanitin (amatoxin), độc tính mạnh.

Độc tính trong loại nấm này có thể tác động lên nguyên sinh chất tế bào, gây phá hủy tế bào, đặc biệt là tế bào gan gây suy gan cấp. Triệu chứng xuất hiện muộn, thường dưới dạng như đau bụng, nôn, ỉa lỏng, vàng da, xuất huyết, tiểu ít, hôn mê…Cần điều trị càng sớm càng tốt, tránh dẫn đến nguy cơ tử vong.

Nấm mũ khía nâu xám (Inocybe rimosa)

• Hình dạng: Mũ nấm hình nón hoặc hình chuông, đỉnh nhọn, có các sợi tơ màu vàng nâu tỏa ra từ phần đỉnh mũ xuống mép mũ nấm. Khi già, mép mũ nấm bị xẻ ra thành nhiều tia riêng lẻ.
• Thịt nấm: Thịt nấm bên trong màu trắng.
• Độc tố: Muscarin

Độc tố từ nấm tác động lên hệ thần kinh phó giao cảm, gây các triệu chứng như đổ mồ hôi, thở khó, thở rít, mạch chậm, hôn mê, co giật. Triệu chứng xuất hiện sớm nhưng khỏi bệnh sau 1 – 2 ngày, hiếm trường hợp tử vong. Bạn đang đọc các loại nấm độc.

Nấm ô tán trắng phiến xanh (Chlorophyllum molybdites)

• Hình dạng: Lúc còn non, mũ nấm hình bán cầu dài, vàng nhạt, có các vảy nhỏ màu nâu nhạt hoặc xám nhạt. Khi trưởng thành, phần mũ nấm hình ô hoặc trải phẳng, màu trắng. Trên bề mặt mũ nấm có các vảy mỏng, màu nâu nhỏ, vảy dày dần về đỉnh mũ.
• Thịt nấm: Thịt nấm bên trong màu trắng.
• Độc tố: Thấp, gây rối loạn tiêu hóa.

Nấm Ô tán trắng phiến xanh trong nhóm chất độc kích thích đường tiêu hóa dạ dày, ruột. Chất độc tác động nhanh chóng, thường gây buồn nôn, ói mửa, đau bụng, chuột rút, nặng nhất là tiêu chảy. Triệu chứng xuất hiện sớm sau ăn, giảm dần cho tới 2 – 3 ngày.

Nấm thức thần (Psilocybe Pelliculosa)

• Hình dạng: Phiến nấm lúc non có màu trắng, khi già có ánh màu xanh nhạt hoặc xanh xám, càng già màu xanh càng rõ. Cuống nấm dài, mỏng, màu như mũ nấm, có khi chuyển màu xanh lục hoặc lam.
• Thịt nấm: Thịt nấm bên trong nâu nhạt, mùi nhẹ, vị nhạt.
• Độc tố: Psilocybin và Psilocin, gây rối loạn thần kinh.

Cần cẩn thận với loại nấm này vì nấm sẽ khiến người bị rối loạn thần kinh như sinh ảo giác, cảm xúc thất thường, rất dễ kích động … Triệu chứng xuất hiện sau 1 giờ sau ăn, hết sau nửa ngày đến 1 ngày.

Nấm tử thần (Death Cap)

• Hình dạng: Mũ nấm tỏa ra như chiếc nón trùm đầu to. Phiến nấm có màu nâu đậm và chuyển vàng khi tỏa ra vành nấm. Chân cuống phình như củ, bao gốc hình đài hoa.
• Thịt nấm: Thịt nấm bên trong trắng.
• Độc tố: Amatoxin.

Trong các loại nấm độc thì Loại nấm này có thể gây ngộ độc ngay cả khi được nấu chín, chất amatoxin trong nấm chịu nhiệt tốt. Sau khi ăn nửa ngày, nấm độc có thể gây ra các triệu chứng như đau bụng, nôn mửa, tiêu chảy ra máu, mất nước dữ dội, nước tiểu giảm, nặng hơn là hạ đường huyết.

Chất amatoxin gây tổn thương ở gan, thận và hệ thần kinh trung ương của não bộ. Người ăn nhanh chóng rơi vào trạng thái hôn mê và dễ dẫn đến tử vong cao nên hãy đưa đi cấp cứu sớm nhất có thể.

Nấm Chết Người – Webcaps (loài Cortinarius)

• Hình dạng: Mũ nấm phủ xuống và tỏa dần ra ngoài màu nâu. Phiến nấm và chân nấm cùng màu.
• Thịt nấm: Thịt nấm bên nâu nhạt.
• Độc tố: Orellanine.

Triệu chứng ngộ độc nấm khi mới xuất hiện tương tự như bệnh cúm và mất từ 2 – 3 ngày thì các triệu chứng ngộ độc trở nặng, vì vậy dễ gây chẩn đoán sai. Độc tố orellanine có trong loại nấm này sẽ gây suy thận và dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Bạn đang đọc các loại nấm độc.

Nấm Mũ đầu lâu mùa thu (Autumn Skullcap)

• Hình dạng: Mũ nấm dẹt, bầu ở đỉnh như đĩa úp ngược, màu nâu pha chút vàng ở viền nấm. Phiến nấm to và lộ rõ. Chân nấm dài màu trắng đục.
• Thịt nấm: (Không có thông tin).
• Độc tố: Amatoxin.

Thường mọc dại trên những thân cây đã chết ở khắp nơi trên thế giới. Ngoại hình loại này giống như nhiều loại nấm vô hại khác, khiến nhiều người bị nhầm lẫn và ăn chúng.

Khi ăn phải loại nấm độc này có thể bị ngộ độc. Các triệu chứng như nôn mửa, tiêu chảy, hạ thân nhiệt, gan tổn thương và cuối cùng là dẫn đến tử vong nếu không được cấp cứu nhanh chóng.

Nấm độc Deadly Dapperling

• Hình dạng: Nấm có mũ có màu nâu, đường kính rộng 4cm với thân màu nâu hồng và phiến nấm có màu trắng.
• Thịt nấm: Màu trắng.
• Độc tố: Amatoxin.

Nấm Deadly Dapperling chứa amatoxin, độc tố gây ra 80 – 90% ca tử vong do ngộ độc nấm. Tỷ lệ tử vong khi ăn phải chất độc amatoxin lên tới 50% nếu không được điều trị và 10% nếu được điều trị kịp thời. Các biểu hiện ban đầu gồm đau bụng và rối loạn tiêu hóa, sau đó bệnh nhân bị suy gan đến mức tử vong.

 Nấm Phiến đen chân vàng (Yellow-staining)

• Hình dạng: Phiến nấm màu trắng, có chút vàng, viền nấm úp xuống, chân nấm màu. Không có vòng cuống, chân nấm màu trắng, phần cuối đuôi chân màu vàng.
• Thịt nấm: Màu trắng gần như toàn bộ, chân nấm vàng.
• Độc tố: Amatoxin.

Trong danh sách các loại nấm độc thì Nấm Yellow-staining có mùi hóa học rất đặc trưng như hóa chất khử trùng, i ốt hoặc dầu hỏa khi nấu, có thể bốc mùi đậm hơn.

Sau khi ăn từ 30 phút – 2 giờ, các triệu chứng ngộ sẽ xuất hiện bao gồm đau quặn ở bụng, buồn nôn, nôn và tiêu chảy. Nặng hơn có thể gây đau đầu, chóng mặt, đổ mồ hôi và buồn ngủ, nhưng hiếm khi  các triệu chứng này xuất hiện.

Tác nhân gây độc chính trong nấm tán bay là muscimol và axit ibotenic. Những độc tố kể trên tác động lên hệ thần kinh trung ương, gây kích ứng, buồn nôn, buồn ngủ, ảo giác.

Nó được coi là một trong các loại nấm độc, nhưng các ca tử vong do ăn loài nấm này là rất hiếm, và sau khi luộc sơ để giảm độc tính và phân hủy các chất hướng thần thì nó có thể được tiêu thụ như là một loại thực phẩm trong một số khu vực ở châu Âu, châu Á và Bắc Mỹ. Loại nấm này ngày nay nổi tiếng với tính chất gây ảo giác của nó, với thành phần hướng thần chính của nó là các hợp chất của axit ibotenic và muscimol. Nó được các dân tộc Xibia sử dụng làm chất gây say và thuốc truyền cảm hứng, có ý nghĩa tôn giáo trong các nền văn hóa này.

Nấm đôi cánh thiên thần

Nấm đôi cánh thiên thần (Angel Wing), tên khoa học Pleurocybella porrigens, thường mọc ở Bắc bán cầu. Từng có thời gian nấm đôi cánh thiên thần được xem là thực phẩm, nhưng điều này đã thay đổi vào năm 2004, khi gần 60 người Nhật Bản bị ngộ độc vì ăn chúng, trong đó 17 người đã chết trong vòng 6 tuần sau đó.

Các nhà khoa học hiện chưa thể xác định hết các độc chất của nấm đôi cánh thiên thần. Một loại axit amin có trong nấm tiêu diệt tế bào não động vật khi tiến hành thí nghiệm. Nhiều khả năng nấm cũng chứa nồng độ xyanua ở mức cao.

Ngoài các loại nấm độc kể trên, còn rất nhiều các loại nấm độc khác trong tự nhiên. Theo thống kê, hiện nay tren thế giới có khoảng 100 loại nấm độc có thể gây nguy hiểm cho tính mạng, vì vậy hết sức cẩn thận khi tiếp xúc với các loại nấm bạn nhé.

 Các dấu hiệu nhận biết nấm độc cần tránh xa

Các loại nấm độc nhìn bằng mắt, màu sặc sỡ, thường có đốm đỏ, trắng và đen. Thân nấm độc có nhiều vằn, vết nứt xung quanh hoặc đôi khi có nhựa chảy ra khi hái.

Khi ngửi có mùi hắc, đắng xộc lên. Tuy nhiên vẫn có những loại nấm độc có mùi thơm nhẹ.

Thử nghiệm biến màu:

• Cách 1: Lấy phần đầu trắng của hành lá chà lên phần mũ nấm. Nếu chuyển xanh nâu thì là nấm độc.
• Cách 2: Dùng muỗng hoặc đũa bằng bạc cắm vào mũ hay thân nấm. Nếu vật dụng đổi màu thì là nấm độc và ngược lại.
• Cách 3: Nhỏ sữa tươi lên phần mũ nấm, nếu sữa vón cục thì đừng ăn.

Quan sát cây nấm, nấm độc thường có lá tia (nằm dưới mũ nấm) màu trắng. Với nấm thường có màu nâu hoặc da. Tuy nhiên, không phải phần tia màu trắng nào cũng là nấm độc.

Tránh chọn nấm có phần mũ nấm, thân nấm xuất hiện đốm đỏ hoặc màu đỏ.

Không ăn nấm không có vòng bao quanh thân mà chúng nằm dưới mũi nấm.

Vậy nên, tốt nhất đừng ăn nấm khi không chắc về chúng hoặc chưa từng nhìn thấy chúng trước đây.

Các Biểu hiện thường gặp khi bị ngộ độc nấm

Ngộ độc nấm gồm có biểu hiện sớm và muộn. Biểu hiện sớm thường xuất hiện sau khi ăn từ 30 phút đến 2 giờ, tối đa là 6 giờ và biểu hiện muộn xuất hiện sau khi ăn từ 6 đến 40 giờ, trung bình 12 giờ. Mức độ ngộ độc tùy thuộc vào các loại nấm độc.

Dấu hiệu ngộ độc thường xuất hiện sau khi ăn nấm 20 – 30 phút. Nạn nhân thấy nôn nao, khó chịu, có khi đau bụng dữ dội hoặc nôn ra máu, đi ngoài nhiều lần, phân có mùi hôi tanh; người mệt nhừ, lạnh toát, có khi nổi mẩn đỏ; nếu nặng thì co giật, hôn mê. Các triệu chứng xuất hiện càng chậm thì mức ngộ độc càng nặng, có thể nguy hiểm đến tính mạng.

Cách Sơ cứu khi bị ngộ độc nấm

Khi có người có biểu hiện ngộ độc các loại nấm độc cần nhanh chóng gây nôn (bằng biện pháp cơ học): Trong vòng vài giờ sau ăn nấm (tốt nhất trong giờ đầu tiên) nếu bệnh nhân là người trên 2 tuổi, tỉnh táo, chưa nôn nhiều. Cho bệnh nhân uống nước và gây nôn.

Uống than hoạt tính: Liều 1g/kg cân nặng người bệnh. Cho người bệnh uống đủ nước, tốt nhất là dùng oresol. Nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất.

Nếu người bệnh hôn mê, co giật: Cho người bệnh nằm nghiêng. Nếu người bệnh thở yếu, ngừng thở: Hà hơi thổi ngạt hoặc hô hấp nhân tạo bằng các phương tiện cấp cứu có tại chỗ. Khi đã được điều trị tại cơ sở y tế không tự về nhà trong 1 – 2 ngày đầu kể cả khi các biểu hiện ngộ độc ban đầu đã hết.

Ngộ độc nấm loại biểu hiện muộn cần được điều trị tại các cơ sở y tế có phương tiện hồi sức tích cực tốt (thường tuyến tỉnh trở lên).

Cách Phòng ngừa ngộ độc nấm

Để phòng ngừa những hậu quả đáng tiếc do các loại nấm độc gây ra, không ăn nấm có màu sắc sặc sỡ, có mùi thơm hấp dẫn vì nấm này thường là nấm độc; không ăn các loại nấm hoang dại lúc còn non, vì lúc còn non chúng rất giống nhau (giống cúc áo), khó phân biệt; không ăn loại nấm khi cắt, vết cắt có rỉ ra chất trắng như sữa; không ăn nấm quá già, nấm có nghi ngờ, không rõ địa chỉ… Cũng có những loại nấm độc giống nấm ăn (nấm trồng), rất khó phát hiện nhưng nếu quan sát kỹ sẽ thấy gốc có bao và có vòng cổ.

Ngộ độc nấm rất nguy hiểm vì có thể gây tử vong hoặc nặng thì gây tiêu hủy hồng cầu, bạch cầu, tế bào thần kinh, tế bào gan…, chỉ cần vài nấm độc lẫn trong món ăn cũng có thể gây ngộ độc, thậm chí làm chết người. Do đó, biện pháp phòng tránh ngộ độc nấm trở nên rất quan trọng. Mọi người khi muốn ăn nấm cần tuân theo các nguyên tắc sau đây:

Chỉ ăn nấm khi biết chắc chắn đây là loại nấm ăn được, còn không biết thì tuyệt đối không được ăn. Ở các địa phương miền núi, khi ăn nấm nên hỏi rõ những người thực sự có kinh nghiệm để nhận biết nấm độc.

Nếu có điều kiện nên cho chó, mèo hay gà ăn thử nấm nếu thấy chúng có biểu hiện lạ hoặc bị chết thì tuyệt đối không ăn nấm. Không nên hái nấm quá non, khi chưa xòe mũ nấm, vì chưa thấy hết đặc điểm cấu tạo của nấm để xác định được rõ loài độc hay không.

Các địa phương cần thường xuyên tổ chức tuyên truyền để bà con nhận biết về các loại nấm độc, tác hại của chùng và có ý thức phòng ngừa ngộ độc nấm.

Theo bác sĩ Lâm Hùng