Tóm tắt bài viết
Cổ phiếu ESOP là gì ? Đây là một thuật ngữ phổ biến tại thị trường chứng khoán Việt Nam. Đây được xem là công cụ tài chính được nhiều công ty niêm yết sử dụng. Việc phát hành cổ phiếu cho những thành viên khác trong công ty hiện nay đang trở thành xu hướng đối với các doanh nghiệp. Các chủ doanh nghiệp đã sử dụng cổ phiếu ESOP như một dạng hình thức thực hiện điều này.
Thông qua đó, doanh nghiệp có thể tri ân tới những nhân viên đã có nhiều đóng góp tích cực trong quá trình góp phần nâng cao chất lượng hoạt động sản xuất kinh doanh. Vậy cổ phiếu Esop là gì ? Để hiểu rõ hơn về loại cổ phiếu này Báo Công Nông mời bạn cùng tìm hiểu trong bài viết sau đây.
- Cổ phiếu eshop là gì
Cổ phiếu ESOP là gì
ESOP là viết tắt của thuật ngữ Employee Stock Ownership Plan – kế hoạch thực hiện quyền sở hữu cổ phần cho người lao động trong doanh nghiệp. Hay cũng có thể hiểu đơn giản, ESOP là loại hình cổ phiếu được phát hành theo chương trình lựa chọn của một tổ chức, công ty nào đó cho người lao động.
Trên thực tế, những người có đủ điều kiện để nhận cổ phiếu ESOP thường là các nhân viên gắn bó lâu năm trong công ty. Họ đã có nhiều đóng góp cho sự phát triển của công ty.
Có những cổ phiếu ESOP cho người lao động quyền sở hữu bằng cách chia thưởng cổ phiếu mà không phải trả một khoản tiền bất kỳ nào. Có cổ phiếu ESOP cho phép người mua với mức giá chiết khấu ưu đãi hơn so với thị trường. Có loại cổ phiếu ESOP tất cả người lao động trong công ty đều được hưởng. Cũng có loai ESOP chỉ có một nhóm đối tượng cụ thể, nhất định nào đó được chia.
Người nắm giữ cổ phiếu ESOP có thể được nhận đình kỳ cổ phiếu mà cũng có thể chỉ được nhận khi nghỉ hưu hay rời khỏi công ty tùy theo từng loại ESOP.
Xem thêm Cổ phiếu OTC là gì, phân loại cổ phiếu otc
Phát hành cổ phiếu ESOP là gì ? Mục đích của phát hành cổ phiếu ESOP là gì
Phát hành cổ phiếu ESOP là việc lấy tiền túi của cổ đông để chia lại cho các lãnh đạo, người quản lý và người lao động trong công ty.
Những trường hợp, tình huống mà cổ phiếu ESOP thường được áp dụng như:
Khen thưởng, khích lệ cán bộ công nhân viên
Sử dụng ESOP là phương thức thường thấy tại các công ty cổ phần hay công ty đại chúng. Nhằm mục đích khen thưởng, khích lệ những nhân viên đã đạt được nhiều thành tích xuất sắc trong quá trình làm việc. Đồng thời, thúc đẩy, nâng cao vai trò trách nhiệm, động lực cống hiến cũng như tăng thêm sự gắn kết của các nhân viên đối với công ty.
Giảm chi phí thuế thu nhập cá nhân
Cổ phiếu ESOP sẽ giúp người sở hữu tránh được khoản thuế thu nhập cá nhân khổng lồ. Các nhân viên sẽ chỉ phải nộp 0.1% thuế nếu bán cổ phiếu tại sàn giao dịch chứng khoán và phí giao dịch cần trả khoảng 0.15%.
Tăng nguồn vốn chủ sở hữu
Sử dụng ESOP là hình thức khen thưởng qua nguồn lợi nhuận giữ lại mà không phải chi thưởng bằng tiền mặt. Do đó, nó góp phần làm tăng nguồn vốn chủ sở hữu đáng kể cho công ty. Và số vốn này sẽ được dùng với nhiều mục đích, công việc hữu ích: tái đầu tư các dự án mới cũng như tìm kiếm nhiều cơ hội đầu tư khác.
Mua lại cổ phiếu của người khác
Có thể sử dụng khoản đóng góp bằng tiền mặt hay tiền vay cho quỹ cổ phiếu ESOP để tiến hành mua lại cổ phiếu từ những nhân viên sắp nghỉ hưu có nhu cầu bán hoặc những người chuẩn bị rời công ty.
- Phát hành cổ phiếu esop là làm gì
Xem thêm về Cổ phiếu bluechips là gì
Các điều kiện cần để phát hành cổ phiếu ESOP
– Phát hành cổ phiếu ESOP khi nhận được sự thông qua từ Đại hội cổ đông.
– Trong mỗi năm, số cổ phiếu ESOP được phát hành không quá 5% số cổ phần đang lưu hành trong doanh nghiệp.
– Hội đồng quản trị cần công bố cụ thể, rõ ràng các nội dung bao gồm: Danh sách và tiêu chuẩn của những người được tham gia chương trình. Nguyên tắc xác định giá bán; Nguyên tắc xác định số lượng cổ phiếu được chia cho từng đối tượng có trong danh sách và thời gian phân phối.
– Công ty cần có đủ số vốn theo báo cáo tài chính đã được kiểm toán theo thời gian gần nhất từ các nguồn. Vốn cổ phần thặng dư, lợi nhuận sau thuế khi chưa chia cổ phiếu. Quỹ đầu tư và phát triển cũng các quỹ khác nếu có.
Rủi ro trong quá trình phát hành cổ phiếu ESOP
Việc phát hành ESOP sẽ làm cho lượng cổ phiếu tăng lên nhiều. Từ đó dẫn đến tình trạng pha loãng giá trị của mỗi cổ đông trong công ty. Đồng thời kéo theo đó là mức độ suy giảm về tỷ suất lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu.
Trong nhiều trường hợp cổ phiếu ESOP được phát hành chủ yếu cho người trong ban lãnh đạo công ty mà không có quy định rõ ràng. Điều này có thể sẽ gây ra những xung đột về mặt lợi ích giữa các thành viên.
Tại thời điểm công ty phát hành cổ phiếu mới, số cổ phần mà các cổ đông hiện tại đang sở hữu sẽ bị giảm tương ứng. Bao gồm cả các nhân viên đang được hưởng cổ phiếu ESOP. Điều này có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực tới tinh thần làm việc của người lao động và các lợi ích từ việc miễn giảm chi phí thuế (nếu có) cũng xảy ra bất cập.
Bên cạnh đó, với những tổ chức, công ty có quy định bắt buộc phải tiến hành mua lại số cổ phần từ người lao động chuẩn bị rời đi sẽ mang lại áp lực lớn cho chủ doanh nghiệp về khoản chi phí ấy.
Có nên mua cổ phiếu ESOP không
Bởi vì bản chất của loại cổ phiếu ESOP này là sử dụng tiền của cổ đông chia lại cho các lãnh đạo và nhà quản lý của công ty. Vậy nên nếu không tạo ra được những lợi ích tạo động lực thượng tần quản lý, nhân viên không thể mua được cổ phiếu ESOP thì không thể tạo ra những giá trị định cho cổ đông. Lúc này cổ phiếu esop không còn đúng bản chất của nó nữa.
Trong thực tế hiện nay tại nhiều doanh nghiệp,cổ đông thường không thấy được hiệu quả, lợi ích trong kế hoạch phát triển doanh nghiệp,không thấy đợi lợi nhuận mà ban lãnh đạo công ty đưa ra. Chính vì vậy không phải doanh nghiệp nào cũng pát hành gói cổ phiếu này.
Đó là chưa kể, nhiều trường hợp chi phí gói cổ phiếu này phát sinh lớn hơn nhiều so với giá trị tăng lên mà cổ đông đã phát hành trong năm đó Điều này có thể ảnh hưởng không nhỏ đến cổ đông. Một số công ty năm nào cũng phát hành loại cổ phiếu này dẫn đến giá trị tăng trưởng không cao. Điều này ảnh hưởng chính đến khả năng phát triển dài hạn của công ty. Qua đó có thể thấy việc phát hành các gói cổ phiếu ESOP là nhu cầu của đại đa số các công ty đại chúng với mục đích tạo động lực phát triển.
Tuy nhiên, cổ phiếu nào đi nữa cũng luôn có 2 mặt của nó, Esop cũng vậy. Nó đem lại hiệu quả cao khi được thiết kế và phát hành phù hợp. Cổ đông phát hành cần có kế hoạch cũng như các điều kiện ràng buộc đối với các nhà quản lý và nhân viên được quyền mua ESOP. Không nên vì những lợi ích trước mắt mà đánh mất cơ hội phát triển bền vững.
Ngoài ra các cổ đông cũng phải trang bị cho mình những kiến thức cơ bản về cổ phiếu ESOP. Qua đó có thể đưa ra những quyết định đúng đắn khi công ty đề xuất phát hành cổ phiếu này.
Tổng kết cổ phiếu esop là gì
Hiện nay, tại một số quốc gia, bởi những rủi ro có thể xảy ra khi phát hành cổ phiếu ESOP. Vậy nên pháp luật nhà nước đã không cho phép các tổ chức, doanh nghiệp chuyên môn áp dụng chương trình này.
Cổ phiếu ESOP là gì? Nó một trong những công cụ tuyệt vời để thể hiện sư gắn kết lợi ích của người lao động với công ty. Tuy nhiên, việc phát hành cổ phiếu ESOP hiện nay thường do các thành viên của Hội đồng quản trị. Ban giám đốc đề xuất với mục đích chính là phục vụ cho lợi ích bản thân trước tiên rồi mới tới các nhân viên. Vì thế, phát hành ESOP thường không còn đem lại hiệu quả thực sự.
